روان شناسی رنگ ها در طراحی صفحات وب
اما به هر حال یک اصل کلی وجود دارد که می گوید : در رنگ بندی یک صفحه ، باید به این موضوع توجه شود که این رنگ قرار است در چه صفحه ای و با چه موضوعی به کار رود. یعنی اصل توجه به عملکرد و موضوعیت سایت ، در رنگ بندی مطالب مهم است .
سایت های دولتی و به طور کل ، سایت هایی با بازدیدکننده بسیار بالا ، معمولا از رنک سفید برای زمینه صفحات و رنگ آبی برای لینک های صفحه و رنگ بنفش برای لینکهای مشاهده شده که به عنوان default برنامه فرانت پیج نیز به کار می رود ، استفاده می کنند.
سایت هایی که بیش تر جنبه شخصی دارند ، از رنگ های مکمل استفاده می کنند. مثلا رنگ سبز پر رنگ در کنار سرمه ای ، جذابیت خاصی به سایت هایی با موضوعیت بازرگانی می دهد . و یا در طراحی سایت های کودکان ، از رنگ های خیلی شاد استفاده می شود.
به هر حال توجه به کارکرد کد رنگ ها در طراحی صفحات وب از اهمیت مهمی برخوردار است .
در ادامه این مطلب ، فقط قصد یادآوری نوع روان شناسی هر رنگ درمخاطبان از دید روان شناسان داریم و فعلا در مورد این که چه نوع رنگی برای چه سایتی مناسب است ، صحبت نمی کنیم. اگر چه این توضیحات ، خود نیز بیان گر استنتاجات خوبی هستند که وب مسترها را در گرافیک سایت ، به خوبی هدایت می کند.
یک رنگ به عنوان بهترین رنگ نداریم
در مدیریت نوین یک اصل پذیرفته شده وجود دارد که یک بهترین شیوه مدیریت در کار وجود ندارد. ترکیب و هماهنگی و استقرار یک نظام در رنگ بندی صفحات وب نیز ، چنین رویکردی دارد. تجربه و نوع علاقه و هنر web designer هست که سایتی را برای ما جذاب و سایتی دیگر را next می کنیم. نکاتی که می بایست در زمان طراحی گرافیکی سایت در نظر داشته باشیم به شرح زیر هستند :
۱- اثر روان شناسی رنگ
۲- قابلیت خواندن متون صفحات سایت .
۳- رنگ متمم رنگهای انتخابی برای بک گراند ، گرافیک ها ، لینک ها و متون
۴- وجود تطبیق رنگی بین لوگوها و آرم های صفحات با رنگ بندی متون و مطالب به کار گرفته شده
۵- توجه به نوع مخاطب و بازدیدکننده بخش های مختلف سایت . سایتی مانند یاهو ، که روزانه میلیون ها مخاطب دارد و از صدها بخش متنوع تشکیل شده است ، برای هر بخش خود از یک چیدمان و رنگ بندی خاصی در طراحی صفحات اکتیو ، استفاده کرده است . مثلا بخش کودکان یاهو با بخش بازرگانی آن بسیار تفاوت دارد
۵ اصل مهم در انتخاب رنگ و طراحی صفحات وب
لیست زیر مشخصه هایی از رنگ ها را که هنگام طراحی باید مدنظر داشته باشید بیان میکند:
۱- رنگ ها اثر زیادی روی احساسات ما در ۹۰ ثانیه اول دیدن میگذارند .
۲- اثر رنگ میتواند بیننده را ترغیب به خرید یک جنس از شما کند.
۳- رنگ ها رفتار ما را در برابر یک موضوع فقط تشدید نمیکنند ، بلکه اثر خود را کاملا در رفتار ما نشان میدهند .
۴- اثر گذاری رنگ در فرهنگ های مختلف گوناگون است
۵- هر رنگ به تنهایی یک پیام مخصوص به چشم بیننده میفرستد .به قول مک لوهان ، رسانه همان پیام است
روان شناسی رنگ ها
به طور کل ، رنگ ها دارای خصیصه های خاصی هستند که در زیر به بخشی از این مولفه های موجود در رنگ ها اشاره شده است :
• سفید :
اشاره دارد به صداقت ، پاکیزگی ، صمیمیت ، ملایمت و معاصر بود ن چیزی . سفید بهترین رنگ برای بک گراند های وب است . در تجارت سفید رنگ خستگی گیر و انرژی بخش است .
• سیاه :
اشاره دارد به ظرافت ، قدرت ، دلیری ، شهامت ، فریبندگی ، شیطان ، مهارت و باستان . مشکی برای رنگ متن روی یک پس زمینه روشن ایده آل است. این رنگ بعنوان رنگ پس زمینه چشم را خسته میکند .
• قرمز :
توانایی ، هیجان ، احساسات شدید ، سرعت ، خطر و تهاجم . این رنگ از بیننده توجه به خود را طلب میکند . در تجارت بمعنی وام و بدهی است . این رنگ شدید ترین رنگ احساس است و ضربان قلب و تنفس را تسریع میکند .
• آبی :
امنیت ، اعتماد ، مسئولیت پذیری ، سرما ، ایمان ، وفاداری ، وابستگی وجاه و جلال . آبی دومین رنگ عوام پسند است . در تجارت بمعنای ضمانت مالی است .
• سبز :
تندرستی ، فراوانی ، حاصلخیزی ، آزادی ، شفا و بهبودی ، طبیعت ، پیشرفت ، حسادت و خونسردی . در تجارت بیانگر مقام و ثروت است. این رنگ در چشم ها راحت تر از همه دیده میشود .
• قهوه ای :
تاثیر گذاری ، متانت ، توانگری مالی و کمک کننده بودن . قهوه ای رنگ کره خاکی ماست و در طبیعت بسیار فراوان است .
• خاکستری :
صمیمیت زیاد ، اعتبار و نفوذ و عملی بودن . در تجارت بمعنای سنت گرایی است .
• صورتی :
ملایمت ، شیرینی ، ظرافت و زنانگی ، خوب بودن ، بی گناهی و پرورش کودک .
• بنفش :
وقار ، معنویت ، شاهانه بودن ، عیش و نعمت ، دارایی ، اعتبار و نفوذ ، سوگواری و مهارت . در تجارت بزرگ نشان دادن است . بنفش طرفداری از سبک های هنرمندانه است.
• نارنجی :
سرزندگی و شوخی ، لذت و خوشگذرانی ، تعادل گرمایی ، تشویق کردن ، چالاکی و نیرو ، تحمل و بلند همتی .
• زرد :
نور خورشید ، گرمی ، خوشی ، نامردی ، ترسویی و حسادت . در تجارت درخواست از نوع روشنفکرانه است و برای تاکید نیز خوب است . زرد باعث افزایش تمرکز شده ، سوخت و ساز را زیاد میکند و سخت ترین رنگ برای چشم هاست .
• طلایی :
نشانگر گران بودن و پرستیژ است .
• نقره ای :
سرما ، علمی بودن و اعتبار و پرستیژ است .
پس وقتی میخواهید رنگی انتخاب کنید باید درباره بازار نهایی کار خود بیندیشید . چه احساساتی را میخواهید برانگیخته کنید ؟ اول کمی درباره چشم انداز احساسی هدفتان فکر کنید و نیز پیامی که از راه دید میخواهید منتقل کنید .
بعد رنگ خود را انتخاب کنید ! توجه داشته باشید که گرافیک صفحات وب ، امروزه نقش زیادی را در ارائه دکترین رفتار سازمانی الکترونیکی مراکز رسانه ای غرب به مخاطبان در اختیار دارند و LOGO ، BANNER ، TIZER ها ، فوق العاده در تحکیم مفاهیم به مخاطبان وبی موثر هستند.
رنگارنگی صفحات وب خوشایند نیست
بدیهی است که وب یک محیط رنگارنگ است و به راحتی می توانید هر رمگی را که
تصور می کنید انتخاب کنید و در طراحی از آن استفاده کنید. بدون اینکه مشکل
درهم آمیختگی رنگها را داشته باشید یا در مورد هزینه چاپ رنگها نگران
باشید! داشتن یه صفحه وب رنگارنگ کار خیلی راحت و وسوسه انگیزی است. اما
آیا گزینههای دیگری هم برای کاربرد رنگ در طراحی وجود دارد ؟ من دیدم در
بخش های مختلف سایت میکرورایانه در مورد طراحی صفحات وب بحث های خوبی شده
ولی در مورد انتخاب رنگ کمتر پرداخته شده است.در اینجا می خواهیم به این
بحث بپردازیم.
طرحهای تک رنگ (Monochromatic Design)
همانطور که از اسم آن معلوم است، طرح تک رنگ طراحی با یک رنگ می باشد. یک
رنگ را به عنوان پایه انتخاب میکنید و سفید و سیاه رو به آن اضافه میکنید
تا سایههای متفاوت از ان رنگ بسازید. در این حالت طرح شما منحصراً یک
پالت تک رنگ دارد و چندین سایهی رو به سفید یا تیره شدن.
مزایای طرحهای تک رنگ
ساخت یک پالت تک رنگ خیلی ساده است. رنگ دلخواه را انتخاب کنید و سیاه و سفید را به آن اضافه کنید. همین!
وقتی از یک رنگ واحد استفاده میکنید، رنگها هرگز نمی توانند برخورد داشته
باشند. اگر رنگها را بطور ناگهانی انتخاب کنید، طرح تک رنگ نسبتاً یه
گزینه ایمن برای انتخاب است.
طرح حالت ساده پیدا میکند. سادگی طرح رنگ، خودش رو به طرح بسط داده و
هیچگونه مقایسه و رقابتی بین رنگهای مختلف بوجود نخواهد آمد بطوریکه در
عین سادگی طرح آرامش و سکون پسندیدهای رو تداعی خواهد کرد.
به شما اجازه میهد تا به المانهای مهم اهمیت بدهید. اگرچه تمام طرح شما
یه پالت تک رنگ دارد اما میتونید کنتراست رنگ را برای المان هایی که
میخواهید اهمیت بیشتری به آنها بدهید تغییر دهید. برای نمونه آیکون خروجی
فید.
معایب طرحهای تک رنگ
تغییر ناچیز در طرح نبود تنوع و تباین، دلبستگی دیداری طرح را کم میکند.
اما در مقابل گزینه سادگی طرح را دارد که میتوان یک طرح را از شلوغی نجات
داد.
سختی در خواندن متن اغلب بین رنگ متن نوشته و رنگ پس زمینه کنتراست خیلی
کمی وجود دارد و خواندن متون دشوار میشود. بهتر است در این حالت تیرگی را
نسبت به پس زمینه بیشتر کرد.
ناامیدی محدودیت در پالت رنگ در هنگامی که برای اولین بار با آن کار
میکنید خیلی ناامید کننده است. گاهی اوقات ممکن است وسوسه انگیز باشد که
قاعده را بهم بزنید و چند رنگ بیشتر اضافه کنید. گاهی اوقات انتخاب خوبی
است اما گاهی اوقات نه، به تجربه نیاز دارد.
طرح های بی رنگ (Achromatic Design)
در طرحهای بیرنگ هیچ رنگی وجود ندارد جز سایههای سادهای از تیرگی.
مزایا و معایب طرحهای بی رنگ مشابه طرحهای تک رنگ بالا هست اما کمی
بیشتر. مثلا عنوان کردیم با طرحهای تک رنگ حالت ساده ای را داریم که آرامش
را تداعی می کند . یک طرح بی رنگ می تواند این حالت را بیشتر بوجود بیارود
یا همانطور که یک طرح تک رنگ می تواند متمایز از رنگارنگ بودن باشد یک طرح
بی رنگ می تواند خیلی بیشتر این تمایز را دارا باشد.
ما در هنگام صحبت با ديگران علاوه بر حرف زدن كارهاي ديگري نيز مانند خنديدن ، اشاره كردن ، نگاه كردن ، عصباني شدن و غيره انجام ميدهيم . تمام اين كار ها در ارتباط برقرار كردن ما با مخاطب تاثير دارد و گاهي بسياري از حرف ها را با چيزي غير از زبان بيان ميكنيم . يك صفحه وب نيز بايد بتواند علاوه بر انتقال مطالب ، احساس طراح وب آن صفحه را نيز بيان كند . اين كار را رنگ ها در طراحي وب انجام ميدهند . حس خشم ، محبت ، شادي و حتي اعتماد از طريق رنگ ها به بيننده منتقل ميشود .
رنگ ها و معاني آنها :
رنگ سبز و سفيد با هم تركيب مناسبي بوجود مي آورند . اما در ژاپن يك گل ميخك صد پر سفيد نشان مرگ است و در چين كلاه سبز به معناي خيانت يك زن به شوهرش معني ميدهد . كلاه سبز با ميخك سفيد نشان زيبايي براي لوگوي يك شركت نميتواند باشد . گرچه سبز رنگ آرامش بخش است ( بهمين دليل در بيمارستان ها استفاده ميشود ) و در ضمن رنگ سبز راحت تر از بقيه رنگ ها در چشم انسان آناليز ميشود . تركيب هاي گوناگون رنگ سبز معاني گوناگوني ميدهد . تركيب سبز و زرد كمترين طرفدار را بين بينندگان دارد .
قرمز براي افزايش فشار خون و سرعت ضربان قلب استفاده ميشود . افرادي كه در محيط قرمز كار ميكنند معمولا سريعتر كار ميكنند ، اما اشتباهاتشان در كار بيش از ديگران است . اين رنگ اميال دروني مثل اشتها ، بي قراري و تنش عصبي را افزايش ميدهد . ايجاد يك سايت با دو رنگ آبي كمرنگ و قرمز كمرنگ ايده بسيار ضعيفي است .رنگ قرمز ملايم طولاني ترين طول موج را داراست و آبي ملايم كوتاه ترين را . هنگام نگاه كردن انسان به اين دو رنگ ، لنز چشم براي تنظيم زوم تغيير اندازه ميدهد . اما چون فركانس هاي رنگي اين دو رنگ با هم خيلي تفاوت دارد باعث خستگي چشم و ايجاد سردرد براي بيننده ميشود .
سايت هايي كه از از سايه هاي گوناگون آبي يا رنگ آبي و سفيد استفاده ميكنند بيشتر از بقيه ، مردم پسند بنظر مي آيند . چرا ؟ آبي آرامش ، استواري ، اميد داشتن و دانايي و بخشندگي را عرضه ميدارد . مردم ذاتا به سايت هاي آبي رنگ سريعتر اعتماد ميكنند . متن هاي آبي رنگ بيشتر در ذهن مردم به ياد ميماند . تركيب آبي و سفيد و بنفش نجابت و اصالت را در ذهن انسان ميسازد .
خدا را شكر كه سايت هاي زرد رنگ زياد نيستند . با وجود اينكه رنگ زرد نشان از جمع شدگي و تمركز است ، اما بسيار سخت و مشكل در چشم آناليز ميشود . رنگ اطاق را زرد كنيد: نتيجه اين ميشود كه بچه ها گريه بيشتري ميكنند و بزرگتر ها سريعتر عصباني ميشوند. رنگ زرد يك رنگ حسي و چشم فريب است و استفاده آن در ميزان كم بسيار جذاب و خوش ديد خواهد بود .
بذار كمي درباره نارنجي حرف بزنيم ،نارنجي باعث ميشه كه اجناس گرون قيمت در نظر افراد مناسب و خوب جلوه كند . نارنجي روشن تر سخت تر در چشم ديده ميشود . و به عنوان متن ها و بك گراند صفحه پيشنهاد نميشود . مقدار كمي نارنجي كمرنگ ميتونه كمك كنه كه يه سايت شاد و دلچسب بسازيد .
عمل و عكس العمل :
رنگ روي حس ما و ادراك ما و عكس العمل ما تاثير ميگذارد . يك بيننده با آگاهي از سايتتان وارد سايت شما شده است ، حال شما بايد او را همچنان سر شوق نگه داريد .شما 8 الي 10 ثانيه وقت داريد تا او را از لحاظ بصري جذب كنيد . با استفاده از رنگ شما ميتوانيد حس خوش آمد گويي و راحتي و اعتماد را به بيننده منتقل كنيد . اگر شما گرافيك هاي يك سايت را تغيير دهيد در اصل زبان گفتگوي تصويري آن را عوض كرده ايد و بدين سان است كه عكس العمل متفاوتي از بازديدكننده سايت سر ميزند.
قرار دادن يك محصول كه با آب سر و كار دارد (مثل لباس شنا و ... ) در زمينه بنفش و نارنجي قدرت فروش آن را كاهش ميدهد . رنگ هاي بنفش و نارنجي بطور سريع با آب و طبيعت ارتباط ندارند و يك ادراك غلط به بيننده منتقل ميكنند . قرار دادن همان محصول در رنگ آبي يا سبز باعث افزايش جذابيت آن محصول ميشود .
سايت هايي كه اصطلاحا سايت هاي رنگين كماني هستند و از همه جور رنگ در هم استفاده كرده اند كمترين زمان بازديد توسط بيننده ها را دارند و بيننده خيلي سريع ازين سايت ها خارج ميشود . زيرا چشم براي ديدن رنگ هاي گوناگون زوم هاي گوناگوني ميكند و زود خسته ميشود . (سايت هايي كه رنگ سفيد در آنها غالب است و مقدار خيلي كمي از ديگر رنگ ها در آن در بخش هاي گوناگون ديده ميشود جزو اين دسته نميشوند ) . هر چه تعدد رنگ ها كم شود مدت زمان ماندن بازديد كننده در صفحه زياد ميشود . يك نكته در استفاده از رنگ هاي گوناگون اينه كه حداكثر از 5 رنگ استفاده كنيد و آنها را همگي از رنگ هاي گرم يا سرد استفاده كنيد و زمينه را سفيد بگذاريد . اين كار چشم ها را خسته نميكند و سايت هاي كودكان كه ميخواهند با استفاده از رنگ هاي گوناگون محيط شادي را ايجاد كنند اگر ازاين روش استفاده كنند فروش بهتري دارند .
رنگ هاي گرم و سرد :
رنگ هاي گرم تشكيل شده اند از : زرد ، نارنجي ، قهوه اي ، زرد-سبز و نارنجي- قرمز . يعني رنگ هايي كه با پاييز در تعامل هستند . بطور كلي رنگ هاي گرم گرايش به هيجان و تكاپو دارند . بسياري از مردم مقدار كم از اين رنگ ها را مي پسندند . بنفش و سبز رنگ هاي واسط هستند كه نه گرم و نه سردند و وابسته به ميزان رنگ قرمز يا زردي هستند كه در رابطه با رنگ آبي در آنها بكار رفته است . اگر رنگ آبي آن كم تر باشد بيشتر شبيه رنگ هاي گرم بنظر ميرسد .
رنگ هاي سرد عبارتند از : آبي ، سبز ، صورتي ها ، بنفش ها ، آبي-سبز ها ، سرخابي ها و آبي-قرمز ها . رنگ هايي كه بيشتر با بهار و تابستان در تعامل هستند . رنگ هاي سرد آرامش بخش هستند و محبوبيت بيشتري نزد مردم دارند . طراحي يك سايت با رنگ هاي گرم و سرد باعث گيج شدن بيننده ميشود و باعث ميشود سايت شلوغ و بي نظم و غير قابل اعتماد جلوه كند . طراحان سايت معمولا متوجه نميشوند كه تركيب رنگ هايشان گرم و سرد است . استفاده از چرخه رنگ ها مفيد است . دايره رنگ رنگ هاي اصلي ( آبي و قرمز و زرد) و رنگ هاي ثانويه ( نارنجي و سبز و بنفش) را نشان ميدهد . تركيب دو رنگ اصلي يك رنگ ثانويه ميسازد . تمامي رنگ ها از تركيب سياه و سفيد با رنگ هاي اصلي بوجود آمده اند .
اميدواريم با تركيب درست رنگ ها ، وب سايت هايي جذاب تر طراحي كنيد .
نتیجهگیری
لزوماً استفاده از رنگهای بیشتر مساوی یک طرح بهتر نیست. اگر طرح نیازی به
رنگی ندارد لزومی ندارد با رنگهای گوناگون جاذبه را بیشتر کنید.
شما میتوانید از این آدرس وب سایت برای مدیریت رنگ سایت خود استفاده نمایید http://www.colorschemedesigner.com